Nederland is een relatief klein land met een grote bevolkingsdichtheid. Mede daardoor kunnen we spreken van een grote grondhonger vanuit diverse sectoren.
Wanneer we spreken over grondverwerving wordt in de eerste plaats gedacht aan grondverwerving door overheden. De overheid heeft grond nodig voor projecten zoals de aanleg van (spoor)wegen, woningbouw, dijkversterking, natuur, de Kaderrichtlijn Water, etc. Maar ook ondernemers, waaronder veehouders worden steeds afhankelijker van grond. Veehouders hebben meer grond nodig vanwege het afschaffen van de derogatieregeling (de uitzondering op mestwetgeving).
In veel grondvraagstukken zijn regelmatig leden van Rentmeesters.nl betrokken als taxateur, adviseur of voor de grondverwerving.
Grondverwerving voor bouwstoffen
Om in Nederland verder te kunnen bouwen zijn zand, grind en klei essentiële bouwgrondstoffen. Deze grondstoffen zijn weliswaar ruim beschikbaar in Nederland, maar de exploitatie vergt meestal een langdurig voortraject, waarbij de belangen van de exploitant, de omwonenden en de overheid dienen te worden afgewogen.
Om te kunnen ontgronden moet allereerst de beschikking worden verkregen over de benodigde uitbreidingslocatie, daarna moet een Omgevingsvergunning voor ontgronding worden aangevraagd. Afhankelijk van onder andere de omvang van de winningslocatie geldt tevens een mer-beoordelingsplicht of een mer-plicht.
Veelal is voor dergelijke ontwikkelingen ook een participatieproces benodigd. Omwonenden worden geïnformeerd over de plannen, waartegen zij eventueel bedenkingen kunnen inbrengen. Al met al is het traject van grondaankoop en het benodigde planologische traject tot de uiteindelijke exploitatie een jarenlang proces.
Mogelijke overeenkomsten
Een exploitant zal in een vroegtijdig stadium met grondeigenaren in onderhandeling moeten treden. Daarbij kan ervoor gekozen worden om na overeenstemming en zonder voorbehoud met betrekking tot vergunningen te leveren. Of partijen sluiten een optieovereenkomst waarbij de exploitant de beschikking krijgt over de gronden nadat alle vergunningen zijn verleend.
Ontzanden met een toekomstvisie
Oude ontgrondingen waren in het verleden alles behalve fraai, in het gunstigste geval was nadien enige recreatie mogelijk. Nu zijn het verkrijgen van de Omgevingsvergunningen en de uitwerking van een herinrichtingsplan voor de winningslocatie onlosmakelijk met elkaar verbonden. Denk daarbij onder andere aan plannen voor natuurontwikkeling ten behoeve van weidevogels, een betere uitgangspositie voor allerlei plantensoorten maar ook aan de aanleg van fiets- en wandelroutes. De locatie moet worden opgeleverd als een fraai, toekomstbestendig landschap.
De expertise van een rentmeester
Bij grondverwerving en (tijdelijk)beheer is expertise van groot belang, met name om financiële belangen en risico’s inzichtelijk te maken. Alle betrokken partijen kunnen gedurende het proces een beroep doen op de kennis en ervaring van een rentmeester. Rentmeesters werken voor diverse opdrachtgevers en sectoren, waaronder particuliere grondeigenaren, ontwikkelaars, provincies, gemeenten, waterschappen, netbeheerders, etc. Uiteraard vertegenwoordigt een Rentmeester maar één partij tegelijk. De gedragscode van rentmeesters is daarin heel duidelijk. Belangenverstrengeling is ontoelaatbaar.
Bauke van der Veen,
lid van Rentmeesters.nl in de provincie Groningen
Reactie: