Taxateurs en rentmeesters in het landelijk gebied worden regelmatig geconfronteerd met de vraag: Wat is de waarde van natuur? De waarde van natuur kan op twee manieren worden uitgedrukt: in een intrinsieke waarde en een instrumentele waarde.
Intrinsieke waarde
In de aanloop naar de nieuwe Wet natuurbescherming (1-1-2017) hebben natuurbeheerorganisaties de nadruk gelegd op de intrinsieke waarde; de waarde die de natuur op zichzelf heeft, los van de gebruikswaarde voor de mens. Bij het bepalen van de intrinsieke waarde komen de volgende zes aspecten aan de orde:
- Autonomie (Een natuurgebied dat zichzelf ordent en handhaaft is autonoom.)
- Diversiteit (Als een natuurgebied een verscheidenheid aan levensvormen heeft, is sprake van diversiteit.)
- Spontaniteit (Een ander woord voor natuurlijkheid. Is een natuurgebied op een natuurlijke manier ontstaan of aangelegd.)
- Integriteit (Beschrijft de onaangetastheid en volledigheid van een natuurgebied.)
- Complexiteit (Refereert aan de complexe levensvormen die het gebied heeft.)
- Zeldzaamheid (Impliceert de aanwezigheid van zeldzame of unieke dier- en plantensoorten.)
Instrumentele waarde
Om tot taxatie van een natuurgebied te komen, kan de intrinsieke waarde helpen in het vergelijken van soorten natuur. Echter, bij het vaststellen van de instrumentele waarde (= marktwaarde) is deze “filosofische” benadering niet doorslaggevend.
Een taxateur NRVT taxeert de marktwaarde. Marktwaarde is “het geschatte bedrag waartegen vastgoed tussen een bereidwillige koper en een bereidwillige verkoper na behoorlijke marketing in een zakelijke transactie zou worden overgedragen op de waardepeildatum, waarbij de partijen met kennis van zaken, prudent en niet onder dwang zouden hebben gehandeld."
Bij het taxeren van natuur blijken nogal wat obstakels te zitten:
- Taxeren is geen wetenschap. Een taxatie komt veelal tot stand door de overeenkomsten en verschillen met recent gewaardeerde, vergelijkbare objecten in kaart te brengen. Het vergelijken van natuur(objecten) is lastig door het geringe aantal transacties.
- Bereidwillige kopers van natuur hebben zeer uiteenlopende motieven. Dat kan zakelijk/financieel zijn (houtopbrengst of opbouw belastingvrij vermogen), maar ook emotioneel/intuïtief (rust, ruimte en inspiratie).
- Tenslotte ontbreekt het vaak aan een goede marketing bij verkoop. Meestal komen eigenaren niet verder dan marketing via veilingsites van notarissen of marktplaats.nl.
Rentmeesters actief in het landelijk gebied zijn gespecialiseerd in het verkopen of verwerven van bos en natuurterreinen. Particulieren, waaronder landgoedeigenaren en groene ondernemers (in o.a. outdooractiviteiten, natuurbegraven en voedselbossen), helpen zij bij het vinden van een geschikte locatie. Daarnaast kunnen zij ondersteunen bij het verder vormgeven van de plannen naar de (gemeentelijke) overheden.
Joris Vermaesen
Lid Rentmeesters.nl in de provincie Overijssel
Reactie: